Dé oplossing voor de bijenproblematiek ligt in een mentaliteitsverandering in hoe we omgaan met ons landschap. En daar is zowat elk van ons bij betrokken. Het is dus van belang dat de krachten gebundeld worden en dat iedereen zijn/haar verantwoordelijkheid opneemt: nationale en lokale overheden, landbouwers en imkers , natuurverenigingen en individuele burgers.
• Wat kan ik doen als burger?
◦ Zorg voor insectenvriendelijke aanplantingen in je tuin. Want ze hebben honger! Van de vroege lente tot de late herfst zijn bijen op zoek naar nectar en stuifmeel. Veel tuinplanten en cultivars hebben grote, kleurrijke bloemen, maar produceren daarom niet altijd evenveel nectar of stuifmeel. Kies daarom waar mogelijk voor streekeigen materiaal. Goede nectar- en stuifmeelplanten zijn onder andere distelsoorten (kruldistel, wegdistel, grote kaardenbol) en sommige tuinkruiden (venkel, tijm, dille, lavendel). Ook heel wat klimplanten, bomen en struiken kunnen waardevol zijn: klimop, hop, winterlinde, zomerlinde, alle soorten wilg, meidoorn, vlinderstruik, hondsroos en rimpelroos. Klik hier voor een lijst van bijenvriendelijke planten.
◦ Bouw een bijenhuis. Want sommige bijen hebben dan weer last van woningnood. Ze wonen niet in een kast en leveren evenmin de honing in je thee. We hebben het over de solitaire of wilde bij. Die woont op zijn ééntje, maar vindt dat best. 300 van de 350 bijensoorten in ons land zijn solitair. Ze wonen in holletjes en die vinden ze steeds minder, maar daar kunnen we iets aan doen. Neem een blokje hard hout en boor er een gaatje in van 2 tot 9 mm breed en 10 cm diep. Een bundeltje riet of bamboe werkt ook. Hang het op een zonnige plek en de bijen zullen er graag wonen.
• Wat kan een lokaal bestuur doen?
◦ Hou rekening met insecten bij het beheer van wegbermen en openbaar groen
◦ Richt braakliggende grond in als ‘insectenreservaat’
◦ Stimuleer burgers om hun tuin insectenvriendelijk in te richten
◦ Geef landbouwers tips voor pesticidenreductie
• Wat kan ik doen als landbouwer?
◦ Behoud hagen en houtkanten en ploeg niet tot tegen beek of perceelsrand
◦ Voorzie stroken met wilde bloemen of bloemenmengsels specifiek voor bijen en andere insecten
◦ Overweeg biologische producten op te nemen in je gewassen en zoek lokale afzetmarkten
• Wat kan de overheid doen?
◦ stimuleer biologische landbouw en reduceer het pesticidengebruik verder
◦ verbied met onmiddellijke ingang het gebruik van neo-nicotinoïden
◦ zet meer in op klimaatbeheersing
◦ neem gefaseerd maaien en insectenvriendelijke aanplantingen op in bestekken